Wat heb ik eraan?
UHasselt RDM beleidsplan
Financierspolicies
Uitgeverspolicies
Wat heb ik eraan?
Drie belangrijke redenen om aan research data management te doen zijn:
- Grotere efficiëntie: een uitgebreid data management plan (DMP), eenduidige documentatie van gegevens en gepaste praktijken op het gebied van gegevensbeheer komen onderzoekers ten goede doordat workflows worden gestroomlijnd, gegevensverlies en -corruptie worden beperkt en vervolgonderzoek wordt vergemakkelijkt.
- Ethische naleving: RDM is essentieel om de wetenschappelijke integriteit te handhaven (bv. bij de behandeling van persoonlijke of gevoelige gegevens) en is een belangrijk element wanneer onderzoeksresultaten moeten worden gereproduceerd, gevalideerd of gevaloriseerd. Vindbare, toegankelijke, interoperabele en herbruikbare gegevens (FAIR) nemen sociale en economische belemmeringen weg en komen de hele maatschappij ten goede.
- Financieringsbeleid: onderzoeksinstellingen en financiers eisen van onderzoekers dat zij zich aan hun respectieve RDM beleid houden. Verplicht data management planning en open data zijn belangrijke elementen geworden, en onderzoekers moeten zich bewust zijn van de bestaande regels en richtlijnen.
UHasselt RDM beleidsplan
Het RDM beleidsplan van de Universiteit Hasselt (pdf) schetst een kader voor alle onderzoekers om de kwaliteit, beschikbaarheid en toegankelijkheid van hun onderzoeksgegevens te vrijwaren en het biedt een basis om de naleving van wet- en regelgeving (bv. GDPR) en gedragscodes te evalueren. Het RDM Beleidsplan van de Universiteit Hasselt definieert de verantwoordelijkheden van alle onderzoekers verbonden aan de Universiteit Hasselt aan de hand van vijf basisprincipes:
- Alle onderzoekers moeten hun onderzoeksgegevens opslaan, beheren en toegankelijk maken zoals bepaald in het RDM beleidsplan en zich houden aan de richtlijnen ervan.
- Persoonlijke en gevoelige gegevens mogen alleen worden verzameld en gebruikt wanneer dat essentieel is voor specifiek onderzoek.
- Alle onderzoeksprojecten vereisen een data management plan (DMP).
- Onderzoekers houden zich aan de Acceptable Use Policy (AUP) en Identity and Access Management (IAM).
- Het RDM beleidsplan is een aanvulling op bestaande wet- en regelgeving, onderzoeksethiek en integriteitsrichtlijnen.
De Universiteit Hasselt heeft de verantwoordelijkheid om haar onderzoekers te ondersteunen, gaande van het ter beschikking stellen van tools en een beveiligde infrastructuur voor dataopslag tot het bieden van ondersteuning en opleiding inzake data management planning en deskundig advies inzake de verwerking van persoonsgegevens.
Onderzoekers hebben de verantwoordelijkheid om hun data duurzaam en veilig te bewaren en hergebruik mogelijk te maken door de FAIR-principes en open data richtlijnen te volgen (waar mogelijk). De onderzoekers zijn er zelf verantwoordelijk voor dat hun gegevensbeheer in overeenstemming is met dit RDM beleid.
Financierspolicies
Externe onderzoeksfinanciers in binnen- en buitenland verwachten dat onderzoekers hun met overheidsgeld gefinancierde onderzoeksprojecten goed beheren. Aan de basis van het databeleid van veel financiers ligt de eis om een data management plan op te stellen en regelmatig bij te werken, evenals de aanbeveling of zelfs verplichting om de onderzoeksgegevens open beschikbaar te stellen (waar mogelijk).
Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste eisen per financierende instantie. Uiteraard kan je altijd contact opnemen met de data steward van jouw discipline voor meer informatie.
FWO | EU-gefinancierd onderzoek | BOF | IOF | BELSPO
Fonds voor wetenschappelijk onderzoek – Vlaanderen (FWO)
- Subsidie aanvragen
Je beantwoordt 5 basisvragen in het onderdeel "data management plan" van het aanvraagformulier. - Een data management plan schrijven
Je moet een eerste versie van het DMP indienen bij de gastinstelling (rdm@uhasselt.be) uiterlijk 6 maanden na de officiële startdatum van het project of de beurs. Nadat het onderzoek is afgerond, dien je een definitieve, bijgewerkte versie van het DMP in bij het FWO via het e-portaal, samen met het eindrapport. - Delen van je gegevens
Onderzoeksgegevens moeten tot minstens vijf jaar na het einde van het onderzoeksproject worden bewaard. Het wordt aangemoedigd (maar niet verplicht) om open toegang te verlenen tot de gegevens die je onderzoek ondersteunen. - Meer informatie
EU-gefinancierd onderzoek (bv. Horizon 2020 en Horizon Europe Frameworks)
- Subsidie aanvragen
In het onderdeel "Impact" van je aanvraag moet je voldoende aandacht besteden aan een goed beheer van je onderzoeksgegevens. - Een data management plan schrijven
Je moet een eerste versie van het DMP indienen uiterlijk 6 maanden na de start van het project. Je werkt het DMP bij naarmate het project vordert en al naargelang er zich belangrijke veranderingen voordoen, en ten minste vóór de periodieke evaluatie van het project. Als de subsidieovereenkomst niet in andere periodieke evaluaties voorziet, moet je het DMP uiterlijk voor de eindevaluatie actualiseren. - Delen van je gegevens
Met de lancering van de Open Research Data Pilot in 2017 pleit het Europese Open Science beleid voor toegang tot en hergebruik van onderzoeksgegevens die met publieke middelen zijn gegenereerd. Sinds 2018 moeten alle door de EU gefinancierde onderzoekers open toegang geven tot de gegevens die aan hun publicaties ten grondslag liggen. Opting-out blijft mogelijk als er goede (ethische en/of juridische) redenen zijn om sommige of zelfs alle in een project gegenereerde onderzoeksgegevens gesloten te houden ("zo open als mogelijk, zo gesloten als nodig"). - Meer informatie over Horizon 2020 en over Horizon Europa.
Bijzonder Onderzoeksfonds (BOF)
- Subsidie aanvragen
Je beantwoordt 5 basisvragen in het onderdeel "data management plan" van het aanvraagformulier. - Een data management plan schrijven
Je moet een eerste versie van het DMP indienen bij de gastinstelling (rdm@uhasselt.be) uiterlijk 6 maanden na de officiële startdatum van het project of de beurs. Nadat het onderzoek is afgerond, dien je een definitieve, bijgewerkte versie van het DMP in samen met het eindrapport. - Delen van je gegevens
Onderzoeksgegevens moeten tot minstens vijf jaar na het einde van het onderzoeksproject worden bewaard. Het wordt aangemoedigd (maar niet verplicht) om open toegang te verlenen tot de gegevens die je onderzoek ondersteunen. - Meer informatie
Industrieel onderzoeksfonds (IOF)
- Subsidie aanvragen
Je beantwoordt 5 basisvragen in het onderdeel "data management plan" van het aanvraagformulier. - Een data management plan schrijven
Je moet een eerste versie van het DMP indienen bij de gastinstelling (rdm@uhasselt.be) uiterlijk 6 maanden na de officiële startdatum van het project of de beurs. Nadat het onderzoek is afgerond, dien je een definitieve, bijgewerkte versie van het DMP in samen met het eindrapport. - Delen van je gegevens
Onderzoeksgegevens moeten tot minstens vijf jaar na het einde van het onderzoeksproject worden bewaard. Het wordt aangemoedigd (maar niet verplicht) om open toegang te verlenen tot de gegevens die je onderzoek ondersteunen.
- Subsidie aanvragen
Je moet een voorlopig DMP indienen als onderdeel van de subsidieaanvraag. - Een data management plan schrijven
Je moet een voltooid DMP indienen bij de programmabeheerder van BELSPO uiterlijk 6 maanden na de startdatum van het project. Nadat het onderzoek is afgerond, voeg je een definitieve, bijgewerkte versie van het DMP toe aan het eindverslag dat je opnieuw bij de programmabeheerder indient. - Delen van je gegevens
BELSPO verplicht onderzoekers om hun gegevens te deponeren in gecertificeerde en betrouwbare online repositories en/of datacentra met de hoogste normen voor bewaring, curatie, deponering en hergebruik. Op die manier zullen derden ze kunnen raadplegen, analyseren, exploiteren, reproduceren en verspreiden, gratis voor elke gebruiker, ten laatste op hetzelfde ogenblik als de publicatie die ze onderbouwen. Uiteraard moeten sommige gegevens worden beschermd (bv. om IP-, privacy- of veiligheidsredenen), overeenkomstig het beginsel "zo open als mogelijk, zo gesloten als nodig". - Meer informatie
Uitgeverspolicies
Net als financieringsinstanties verwachten uitgevers en tijdschriften steeds vaker van onderzoekers dat zij gegevens in verband met wetenschappelijke publicaties openlijk beschikbaar stellen aan vakgenoten. Meer informatie is te vinden op de websites van de respectieve uitgevers, bijvoorbeeld: