Wat is plagiaat?
UHasselt hanteert onderstaande definitie van plagiaat:
Plagiaat is een onregelmatigheid die bestaat uit overname of vertaling van het werk van anderen, op identieke wijze of onder licht gewijzigde vorm en zonder adequate bronvermelding. Ook teksten laten opstellen door derden wordt als plagiaat beschouwd.
"...overname of vertaling van het werk..."
- Werk = (fragment van een) tekst, afbeelding, cijfermateriaal, grafiek, geluids- of beeldopname, schema, enz.
- werk in gedrukte versie: boek, tijdschriftartikel, enz.
- werk in elektronische versie: online encyclopedie, e-book, enz.
"...op identieke wijze of onder licht gewijzigde vorm..."
- Citeren = letterlijke overname van een fragment tussen "dubbele aanhalingstekens".
- Parafraseren = overname van iemands ideeën of stellingen in licht gewijzigde vorm, d.i. geherformuleerd in eigen bewoordingen.
- Vertalen = overname van teksten in een andere taal, bijvoorbeeld van het Engels naar het Nederlands.
"...zonder adequate bronvermelding."
- Citeren, parafraseren of vertalen zonder bronvermelding = plagiaat!
Hoe kan je plagiaat voorkomen?
Enkele tips:
- Bewaar tijdens je opzoekwerk je bronnen zorgvuldig. Dat kan het eenvoudigst via gespecialiseerde software, zie module 4, of manueel. Maak hierbij niet alleen een algemeen overzicht, maar noteer je referenties ook meteen in je notities met vermelding van de specifieke pagina’s! Indien je gebruik maakt van gespecialiseerde software, kan dit automatisch in Word en/of in andere tekstverwerkingssoftware.
- Neem een kijkje op de pagina’s over hoe je correct verwijst naar je informatiebronnen
- Volg de regels van het citeren, parafraseren en samenvatten. Bekijk ook zeker de 2 pagina’s die daarop volgen (1.5 en 1.6), over wanneer en hoe vaak je verwijst
- Mocht je vast komen te zitten, vraag zeker hulp aan je docent of aan de bibliotheek!
Hoe wordt plagiaat gedetecteerd?
UHasselt kan op verschillende manieren plagiaat opsporen, onder andere door gebruik te maken van plagiaatdetectiesoftware.
Plagiaat kan worden herkend aan:
- het optreden van een stijlbreuk in de tekst (vlot vs. stroef, wetenschappelijk vs. populair taalgebruik, inleiding vs. corpus vs. conclusie );
- onverwacht taalgebruik (té wetenschappelijk of té gesofisticeerd);
- verschillen in opmaak in een tekst;
- verschillende referentiestijlen;
- fouten in of het ontbreken van referenties;
- afwijking van het eigenlijke onderwerp;
- ontbreken van recente referenties.
Plagiaat kan ook elektronisch worden opgespoord:
- door een deel van een verdachte zin of meerdere zinnen in te typen in een zoekrobot (bijvoorbeeld google, yahoo, altavista, …).
- door gebruik te maken van software die specifiek ontworpen is om tekstovereenkomsten op te sporen. De Universiteit Hasselt beschikt over een plagiaatdetectiesysteem dat geïntegreerd is in BlackBoard. Studenten kunnen geen gebruik maken van deze tool, maar dat is in principe ook niet nodig, aangezien ze sowieso geacht worden alle bovenstaande tips nauwgezet op te volgen. Wil je als student toch je paper door een plagiaatchecker laten controleren, dan zijn er allerlei online tools beschikbaar. De meesten zijn beperkt gratis te gebruiken. Let wel dat de vermelde tools enkel geschikt zijn voor Engelstalige teksten. Wil je een tekst in een andere taal, bijvoorbeeld het Nederlands, laten controleren, dan is de Scribbr Plagiaat Checker een optie, al is deze niet gratis. We geven tot slot mee dat aan het gebruik van de plagiaat tools geen rechten kunnen worden ontleend. Beschouw ze dus puur als een extra check op het einde van het schrijfproces.